Hafciarstwo w Polsce ma bogatą historię, a współczesne podejście do tej sztuki rzemieślniczej łączy tradycję z nowoczesnym designem. Dziś haft staje się nie tylko elementem zdobniczym, ale także wyrazem osobistego stylu i artystycznej ekspresji. Hafciarstwo kwitnie w całej Polsce, szczególnie w regionach o bogatych tradycjach rzemieślniczych, takich jak Podbeskidzie, Śląsk i Mazowsze. Wzory zaczerpnięte z polskiego folkloru, takie jak motywy roślinne, ptasie czy geometria ludowa, są często interpretowane w nowy sposób. W ostatnich latach haft zyskał na znaczeniu w przemyśle mody, stając się modnym akcentem w kolekcjach projektantów. Marki takie jak „MISBHV” wprowadziły haft do polskiego kanonu awangardowej mody, często sięgając po motywy inspirowane kulturą ludową. Haftowane dodatki, jak torby, kurtki czy sukienki, stały się sposobem na wyrażenie indywidualności i powrót do rzemieślniczych tradycji. Haft jest też niezwykle elastycznym narzędziem wyrazu. Może być używany do ozdabiania odzieży, dodatków, a nawet obuwia. Coraz częściej, z pozycji ozdoby zarezerwowanej dla haute couture „schodzi” na poziom odbiorcy masowego – polska marka Etam , znana z bielizny i odzieży nocnej, w swoich projektach chętnie wykorzystuje delikatne hafty, nadając im romantyczny charakter. Wielu renomowanych projektantów mody współpracuje z wykwalifikowanymi hafciarkami, które prowadzą autorskie pracownie – po wybuchu pełnoskalowej wojny do Polski przyjechało i przywiozło swoje umiejętności wiele ukraińskich rzemieślniczek, które haftują między innymi dla Tomasza Ossolińskiego czy MMC. Haft we współczesnej modzie to nie tylko technika zdobnicza, ale także forma ekspresji artystycznej. Dzięki współcześnie stosowanym technikom, takim jak haft maszynowy, możliwe jest wykreowanie skomplikowanych wzorów w krótkim czasie, ale to haft manualny jest dziś najbardziej pożądany, jako wyraz tęsknoty za dawną zmysłowością stroju.
Haft jest najczęściej mocno związany z krajobrazem, w którym się kształtował. Stąd na Podhalu haftowane są szarotki, dziewięćsiły i krokusy, zaś na Mazowszu róże, niezapominajki czy słoneczniki. Pojawia się także fauna – sarny i jelenie, niedźwiedzie, ale i drobniejsze zwierzęta: ptaki, gryzonie, zwierzęta domowe. Powszechnie pojawiają się też wzory postaci i sceny historyczne. Wśród najbardziej znanych haftów historycznych znajduje się słynny Haft Bayeux , który pochodzi z XI wieku. To monumentalne dzieło przedstawia podbój Normandii przez Wilhelma Zdobywcę i jest uznawane za jedno z najstarszych przykładów narracji wizualnej w historii Europy. Haftowana płótno ukazuje ważne wydarzenia, rycerzy, bitwy i codzienne życie, stanowiąc bezcenne źródło wiedzy o tamtej epoce.
W hafcie najczęściej używa się nici bawełnianych. Bawełna jest mocna, łatwa do manipulacji i dobrze znosi pranie, co czyni ją idealnym wyborem do większości projektów. Nici jedwabne to szlachetniejszy materiał, który nadaje haftom wyjątkowego blasku. Jedwabne nici są delikatniejsze, co sprawia, że wymagają większej uwagi podczas haftowania. Nici akrylowe są często wybierane ze względu na ich trwałość i odporność na blaknięcie i świetnie sprawdzają się w projektach, które będą użytkowane na co dzień.
Proces haftowania jest prosty, ale pracochłonny i wymagający skupienia. Najpierw należy wybrać wzór, który ma być haftowany. Może to być tradycyjny motyw lub oryginalny projekt. Wzór może być naniesiony na materiał za pomocą specjalnych wodnych lub żelowych pisaków. Trzeba ustalić jakie nici i materiał będą najlepiej pasować do wybranego wzoru oraz efektu, jaki chce się uzyskać. Użycie tamborka zapewnia napięcie materiału, co ułatwia haftowanie i zapobiega marszczeniom. Istnieje wiele technik haftu, w tym: haft krzyżykowy – popularny w haftach ludowych, polegający na tworzeniu krzyżyków, co daje efekt kratkowania; haft cieniowany – technika, która polega na stopniowaniu kolorów, co nadaje obrazowi głębię. Haft łańcuszkowy – tworzenie luksusowego efektu poprzez wykonanie charakterystycznych pętelek.
Liderką i wizjonerką haftu jako narzędzia sztuki nowoczesnej była Zofia Stryjeńska , której prace haftowane odzwierciedlały polski folklor i tradycję. Stryjeńska wprowadziła haft do sztuk plastycznych, tworząc dzieła, które łączyły różnorodne techniki, a jej wizje stały się inspiracją dla kolejnych pokoleń artystów.
Wiele współczesnych tuzów świata sztuki, takich jak Yayoi Kusama czy Annette Messager , sięga po haft jako sposób na eksplorację tożsamości, emocji i kulturowych narracji. Haft jako forma sztuki niejednokrotnie staje się również medium do komentowania aktualnych wydarzeń społeczno-politycznych. Przykładem są akcje takie jak haftowane transparenty lub obrazy, które wykorzystują tradycyjne techniki do wyrażania protestu lub wspierania ruchów społecznych. Wspólne projektowanie haftów nawiązujących do ważnych tematów, takich jak praw kobiet czy zmiany klimatyczne, przyciąga uwagę do istotnych spraw i integruje społeczności. W Polsce tak działa choćby artystka Monika Drożyńska, która haft wykorzystuje do tworzenia transparentów nawiązujących estetyką do ludowych makatek wieszanych w domu, najczęściej nad piecem albo w kuchni – nie pisze tam jednak maksym pani domu ale ironicznie komentuje rzeczywistość i pozycję kobiet w patriarchacie.